Hollanda Peyniri çok popüler ve sırf peynir almak için haftasonu Hollanda’ya giden sayısı yadsınamaz. Hollandalılar en çok Edam, Maasdam, Alkmaar, Gouda peynirleriyle biliniyorlar. Diğer çeşitleri de oldukça lezzetli.
Hollanda peynirleri, oldukça dayanıklı olduğundan dolayı ortaçağda özellikle seyyahların, denizcilerin ve tüccarların tercihi olmuştur. Tabi lezzetli olmalarının yanısıra dayanıklı oldukları için de özellikle tercih edilmiştir. Utrecht’te üretilen gouda peynirinin şöhreti zamanla yerel pazarın dışına da sarkmış ve özellikle Almanya ve Fransa’da üretim yapılmaktadır. Özellikle yıllandırılmış peynir üretiyorlar.
Gouda peyniri hollanda halkı tarafından çeşitli biçimlerde gün boyunca tüketilir. Dilimlenip sabah kahvaltılarında tüketilir, rendelenerek yemeklere katılır. Sos, pizza ve pürelerin üzerinde kullanılır. Kimyonlu Gouda küp küp doğranıp aperatif olarak sunulur. Çalışanlar öğle yemeklerinde yemek için evden sandviç hazırlarlar.
Gouda Peyniri zamanla daha lezzetli olur, saklaması kolaydır. Buzdolabında 3 hafta kadar saklayabilirsiniz.
Konu Başlıkları
Üretim
Gouda endüstriyel olarak üretilmeye başlandı fakat Hollanda’nın Gouda şehrinde halen geleneksel yöntemler ile üretilmektedir.
Süt sağıldığında çiğden mayalanır. Koyulaşmaya başlayınca karıştırılır, yıkanır, yoğrulur, kalıplara koyulur. Kalıplarda iken sürekli döndürülerek sıkıştırılır. Sıkılaştıktan sonra ise, salamura edilir ve kabuk oluşması beklenir. Sonra plastik ambalajı içine alınır. Peynirin hazırlanması ortalama 4 hafta kadar sürmektedir.
Endüstriyel üretimde süreç benzer işlemektedir.
Besin Değeri
Hollanda Peynirlerinin en yağlı olanı %48 yağ oranı ile Gouda’dır. Tekerlek şeklinde ya da daha az isteyenler için dilimlenerek satılır.
Gouda peynirleri çok çeşitli zengin tatlara sahiptir. 4/6 haftalık genç Gouda peynirinin taze bir tadı vardır. 3/6 aylık yarı yaşlı Gouda’nın dokusu gevşektir. 6/8 aylık tadı keskin ve meyvemsi olan Gouda’ların etiketinde kırmızı, mavi ve beyaz renkler vardır.
Mayıs Goudası özel üretilen ve lezzetli bir çeşittir.
Kimyonlu Gouda genç ve kimyon içeren bir çeşittir.
Amsterdam Goudası 3/4 aylık su içeren light bir peynirdir.
Peynir Çeşitleri
Gouda Peyniri
Gouda Peyniri adı Gouda şehrinden gelmektedir. Bu peynir ile ünlenmiştir.
İnek sütü ile yapılır, açık sarı renklidir ve yağ oranı %30/40 şeklindedir.
Tadı hafif ve krema şeklinde yumuşak dokuludur.
Genç Gouda, sarı, kırmızı renklerde balmumu ile kaplıdır ve 6 aylıktır.
Eski Gouda siyah kaplamalıdır.
Tatlıdır, meyve gibidir.
Edam Peyniri
Hollanda kökenli ve özellikle 14. ve 18. yy arasında tüm dünyada uzun geöi yolculukları esnasında kolay taşınması dolayısı ile talep görmüş, günümüzde de çok rağbet gören bir peynir çeşididir.
Edam Peyniri, yumuşak ve biraz tuzlu bir taddadır.
İnek sütünden yapılan bir Hollanda peyniri olan Edam, yumuşak, az tuzlu ve kokusuz bir peynir çeşididir.
%25 oranında protein ve ortalama %28 oranında yağ bulunmaktadır.
Gençken yumuşak olan Edam Peyniri, yaşlandıkça daha sert bir hal alıyor ve aroması keskinleşiyor.
Maasdam Peyniri
Hollanda peyniri olan Maasdam % 100 inek sütünden elde edilir. Modern tereyağı kıvamında ve orta sertlikte, hafif bir peynirdir.
Pürüzsüz ve doğal olan kabuğu cilalanıp mumlanabilir.
90’lı yıllarda İsviçre’nin emmanteline alternatif olarak üretilmiştir.
Emmantel’e benzemesine rağmen nem oranı daha yüksek olduğu için Maasdam daha kolay eğilir.
Diğer Hollanda peynirlerinden daha hızlı olgunlaşır ve 4 – 12 hafta içerisinde hazır olur.
Lezzetli, tatlı ve tereyağımsıdır.
Kırmızı ve beyaz şaraplar ile mükemmel bir uyum sağlar.
Mimolette Peyniri
Mimolette Lille şehri etrafında üretilen, geleneksel Fransız peyniridir.
Fransızların edam peynirine muadil olabilecek peynir arayışı sonrasında üretilen bu peynirin edamdan farklı turuncu renge sahip olmasıdır.
İnek sütünden elde edilen bu peynir gençken parmesana benzer, yaşlandıkça değer kazanır.
Yaşlandığında çiğnemesi zorlaşır ve fındığa benzer bir aroma kazanır.
Tatlılar ,iştah açıcılar, peynir tabakları, soslar, steaklerve meyveler le tüketilmektedir.
Light Gouda Peyniri
Yağ oranı diğer türlerine göre daha azdır. Daha yumuşak tadı ve aroması vardır.
Eski Gouda Peyniri
Peynir, adını bununla meşhur olan Gouda şehrinden almıştır.
Edam gibi inek sütü ile yapılır,%30-40 oranında yağ içerir, açık sarı renktedir.
Yumuşak dokulu, tadı hafif ve kremamsıdır.
Altı aylık olan genç Gouda, genellikle sarı veya kırmızı parafin balmumu ile kaplı olarak satılır. Eski Gouda ise genellikle siyah bir kaplama ile satılır.
Tatlı ve meyvemsi bir tadı vardır.
Gouda Keçi Peyniri
Yarı sert dokusu, zengin ve eşsiz aroma ile taçlanmıştır.
Gouda genelde pastörize edilmiş inek sütünden elde edilir.
Keçi sütünden elde edilen gouda daha hafif ve tatlımsı bir karaktere sahiptir.
Hardallı Gouda
İçine hardal taneleri katılmış peynirin hardalın tat ve aroması ile buluşmuş halidir.
Kimyonlu Gouda
İçine kimyon taneleri katılmış peynirin kimyon tat ve aroması ile buluşmuş halidir.
Edam Red Hot Dutch Peyniri (Kırmızı Biberli)
Üretim aşamasında kırmızı acı biber parçaları eklenmiş bir tür Edam peyniridir.
Biraz acı ve keskin bir tadı vardır.
Edam Herbal Dutch Peyniri (Otlu)
Farklı baharatlarla çeşnilendirilmiş bir tür Edam.
Güçlü bir aromaya sahiptir.
Tütsülenmiş Siyah Biberli Peynir
İçeriğinde iri kırılmış karabiber taneleri olan bu peynirin sade fümeye göre tadı biraz daha ağırdır.Ağızda bir acılık bırakır.
Şarapların yanında aperatif olarak, peynir tabaklarında ve sandviçlerde kullanılır.
Steakler, bazı sebze gratenler ile uyumlu bir peynirdir.
Füme Peynir
Koyun sütünden imal edilen füme peynirinin en büyük özelliği, oldukça eski taş fırınlarda korlardan çıkan dumanla yavaş yavaş islenerek aromalandırılmasıdır.
Bira ile tüketildiğinde ağızda bıraktığı tat eşsizdir.
Fume Peynir ayrıca çeşitli meyveler, fındık, bitter çikolata ile farklı bir karışım oluşturabilir.
Sandviç ve hamburgerlere füme tadı ile harika bir şekilde eşlik edebilir. Soslarda, steaklerde füme tadı ile tercih sebebidir.
