İşyerinde Zorbalık, Mobbing

İşyerinde Zorbalık, bir veya daha fazla kişinin (hedefin) bir veya daha fazla fail tarafından sağlığına zarar verecek şekilde kötü muamele görmesidir. Kötü niyete dayalıdır ve şu şekillerde gerçekleşir:

• Tehdit, aşağılayıcı veya korkutucu yaklaşım
• Sabotaj, işin yapılmasını engelleme
• Sözlü taciz

Zorbalar, hedeflerine aldıkları bireyi/bireyleri kontrol etme güdüsüyle hareket eder. Zorbalar; hedeflerini, zamanlamasını, yerini ve yöntemlerini seçerek işe koyulur. Süreç; kendi isteğiyle ya da zorlama yoluyla zorbalık ile karşı karşıya kalan diğer kişileri de içine alır. Zorbaların kişisel gündemleri, işin kendisinden önce gelir; bu da yapılan işlerin meşruiyetini zedeleyebilir.

Zorbalık bir saldırganlık biçiminde gerçekleşirken, eylemler hem bariz bir şekilde hem de el altında gerçekleşebilir. Aşağıda zorbalığın ne şekillerde gerçekleştiğine yönelik örnekler sunulmuştur. Bu listeye aşağıdaki   ilaveler de yapılabilir.

• Kötü niyetli söylentiler, dedikodular veya üstü kapalı dokundurmalar.
• Birisini sosyal olarak dışlamak ya da izole etmek.
• Bir kişiyi korkutmak.
• Bir kişinin işini baltalamak veya kasıtlı olarak engellemek.
• İyi niyeti kötüye kullanma veya tehdit etme.
• Sorumluluk alanlarını sebep bildirmeden kaldırmak.
• Sürekli değişen çalışma yönergeleri.
• Bireyin başarısızlığa uğramasına neden olacak imkansız iş teslim tarihleri belirlemek.
• Gerekli bilgileri saklamak veya yanlış bilgi vermek.
• Sözlü veya e-posta ile ‘açıkça saldırgan’ nitelikte şakalar yapmak.
• Casusluk veya takip yoluyla bir kişinin rahatsız edici bir şekilde mahremiyetine karışmak.
• Bir kişi için gereksiz baskı yaratacak şekilde makul olmayan görevler veya iş yükü atamak.
• Aşağılık veya yararsızlık hissi oluşturmak.
• Bağırmak ya da küfür kullanmak.
• Bir kişiyi sürekli eleştirmek.
• Hak edilmemiş cezalar vermek.
• Eğitim, izin veya terfi için atılacak adımların önünü kesmek.,
• Bir kişinin kişisel eşyalarını veya iş ekipmanını kurcalamak.

İşyerinde zorbalık bireyi nasıl etkileyebilir?

Zorbalığın hedefi ve kurbanı olan insanlar, bir dizi etki yaşayabilir. Bu reaksiyonlar; şok, öfke, hayal kırıklığı ve / veya çaresizlik hissi,  artan hassasiyet ve güven kaybıdır.

Fiziksel reaksiyonlar da; uyuyamama ve iştah kaybı şeklindedir. Psikosomatik belirtiler; mide ağrıları, baş ağrısı, panik veya endişe (özellikle işe gitme konusunda), ailede gerginlik ve stres, konsantrasyon eksikliği, düşük moral ve verimsizliktir.

Zorbalık işyerini nasıl etkileyebilir?

Zorbalık, bir kurumun genel “sağlığını” etkiler. “Sağlıksız” bir işyerinin birçok etkisi olabilir. Genel olarak şu etkiler ortaya çıkar:

• Artan devamsızlık.
• Artan çalışan değişim oranı.
• Artan stres.
• Çalışan yardım programları ve işe alım vb. için artan maliyetler.
• Kazalar / vakalar için artan risk.
• Düşük verimlilik ve motivasyon.
• Düşük moral.
• Kurumsal imajın ve müşteri güveninin zedelenmesi.
• Başarısız müşteri hizmetleri.

Zorbalığa uğradığınızı düşünüyorsanız ne yapabilirsiniz?

Eğer zorbalığa ve ayrımcılığa maruz kaldığınızı, mağdur edildiğinizi veya herhangi bir şekilde tacize maruz kaldığınızı düşünüyorsanız,

Öncelikle hislerinizi paylaşarak, size bunu yapan kişiye davranışının kabul edilemez olduğunu belirtip buna bir son vermelerini isteyin. Kişiye yaklaştığınızda bir denetçi veya işyerinden bir üyenin yanınızda olmasını isteyebilirsiniz.

Günlük olarak yaşanan olayların bir günlüğünü TUTUN. Tarih, saat ve mümkün olduğunca çok ayrıntıyı dahil edin. Unutmayın, olayların sadece karakteri değil; sayıları, sıklığı ve özellikle zorbalığı ya da zorbalığı ortaya çıkarabilen örüntüdür. Size zorbalık yapan kişiden aldığınız herhangi bir mektup, not, e-posta, faks, vb. belgeler varsa bunların kopyalarını SAKLAYIN.

İşyeri politikanız kapsamında, amirinize veya rapor verdiğiniz bir yöneticinize size zorbalıkta bulunan kişiyi bildirin. Endişeleriniz dikkate alınmazsa, konuyu daha üst düzey yönetim seviyesine ulaşın.